Stulecie odzyskania niepodległości w Żytowiecku
Historia naszej ponadtysiącletniej Ojczyzny to niezwykle fascynująca opowieść o wprowadzających ją na arenę międzynarodowej polityki Piastach, o mądrości i wielkości Jagiellonów i o stopniowym upadku w czasach królów elekcyjnych oraz po wywołujące gorące polemiki czasy zaborów.
Mimo upływu lat historycy ciągle zadają sobie pytanie, czy w 1795 roku Rzeczpospolita musiała aż na 123 lata zniknąć z mapy Europy. Na odzyskanie niepodległości trzeba było czekać aż do roku 1918, gdy zakończyła się będąca niespotykanym wcześniej trzęsieniem ziemi nazywana wówczas „Wielką Wojną” I wojna światowa.
W ciągu wspomnianych sto dwudziestu trzech lat ta rozbita i pokrojona Polska, o której istnieniu świat próbował zapomnieć, trwała i nabierała sił, by w końcu odrodzić się jak Feniks z popiołów.
Nie zapominajmy, że swój udział w odzyskaniu niepodległości miała również żytowiecka społeczność. Bądźmy dumni z faktu iż w czasie powstania kościuszkowskiego właściciel wsi utworzył niewielki oddział składający się z chłopów pańszczyźnianych, i nie patrząc na grożącą mu za to konfiskatę dóbr, powiódł go do oddziału Naczelnika. Przypominajmy młodemu pokoleniu, że w powstaniu listopadowym wraz z trzema chłopami wziął udział Leon Mielżyński – właściciel Żytowiecka i Grodziska. Nie zapominajmy o udziale mieszkańców Żytowiecka w Wiośnie Ludów. Do udziału w tym powstaniu namówił ich ówczesny żytowiecki proboszcz Jan Winke. Żytowiecczanie walczyli wówczas pod Książem i Miłosławiem. Po zakończeniu walk trzech mieszkańców naszej miejscowości: Józef Kotowicz, Stanisław Wyganowski i Jan Pietrzyński stanęło nawet przed sądem.
Musimy także zachować w pamięci kolejnych pokoleń żytowiecczan postać wielkiego patrioty i bojownika o prawa narodowe księdza Stanisława Zinglera, który żytowiecką parafią kierował od 6 marca 1873 roku aż do końca swego życia w 1906 roku. Za swą działalność patriotyczną żytowiecki kapłan często był skazywany na kary finansowe, a nawet pobyty w więzieniach. Prawdziwy dowód patriotyzmu dał ksiądz Stanisław Zingler protestując przeciwko zmianie nazwy naszej miejscowości. Dekret rządowy z 20 października 1896 roku przemienił nazwę Żytowiecko na Seide. Podczas kazania kapłan poinformował, że należy zmusić władze niemieckie do pozostawienia polskiej nazwy. Ksiądz Zingler zaprzestał także przyjmowania korespondencji przychodzącej do parafii w miejscowości Seide. Mimo, że otrzymywał upomnienia oraz kary pieniężne, w urzędowej korespondencji używał polskiej nazwy wsi. Co równie ważne dla żytowieckiej parafii, ksiądz Stanisław Zingler dał się również poznać jako inspirator i współtwórca wielu wzniesionych dla niej obiektów. W latach 1885-1886 wybudował obecną, murowaną plebanię. Cztery lata później postawił budynki gospodarcze. Ponieważ poprzedni cmentarz był rozmieszczony wokół kościoła, w 1900 roku wytyczył nowy, położony na gruntach parafii. W tym samym czasie wzniósł kaplicę cmentarną.
Ze wspomnianych powyżej wydarzeń sprzed stu i więcej lat, powróćmy do roku 2018, gdy możemy świętować stulecie odzyskania niepodległości. Podkreślmy w tym miejscu raz jeszcze, że społeczność Szkoły Podstawowej w Żytowiecku już od początku bieżącego roku świętuje tę wspaniałą rocznicę między innymi podczas lekcji języka polskiego i historii często odbywających się w salach muzealnych, poprzez konkursy i prelekcje oraz poznawanie sylwetek osób zasłużonych dla dobra naszej Ojczyzny.
Stulecie odzyskania niepodległości już zawsze społeczności naszej szkoły kojarzyć się będzie z poświęceniem i nadaniem sztandaru, który ufundowany został przez Burmistrza Ponieca oraz organ prowadzący szkołę – gminę Poniec. Stroje naszego pocztu w swej stylizacji odnoszą się do umundurowania Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego.
Kulminacja szkolnych obchodów stulecia odzyskania przez naszą Ojczyznę niepodległości i jej powrotu na mapę Europy miała miejsce w piątek 9 listopada 2018 roku. Uroczystość, która już na zawsze złotymi zgłoskami zapisana została w historii naszej 121-letniej szkoły, przygotowana została przez samorząd uczniowski wraz z opiekunem p. Łukaszem Kubeczką oraz p. Martę Kwiatkowską i p. Zofię Przewoźną.
O godzinie 11.11 zebrana na dolnym oraz górnym korytarzu społeczność żytowieckiej szkoły wzięła udział w akcji polegającej na jednoczesnym odśpiewaniu czterozwrotkowego polskiego hymnu. Akacja ta nazwana została „Rekord dla Niepodległej”. Włączyło się w nią 4,6 miliona uczniów i prawie 450 tysięcy nauczycieli z ponad 22 tysięcy szkół.
O godzinie 11.23 uczestnicy szkolnych obchodów stulecia odzyskania niepodległości opuścili mury szkoły, by udać się do znajdującego się tuż za kościołem parafialnym pod wezwaniem świętego Stanisława Biskupa żytowieckiego miejsca pamięci narodowej. Ubrana w stroje ludowe delegacja uczniów w składzie: Joanna Dudkiewicz, Laura Katarzyńska i Kacper Łopiński o godzinie 11.31 zapaliła znicz przy tablicy upamiętniającej poległych parafian w walce o niepodległość, a o godzinie 11.34 wszyscy ponownie zaśpiewali „Mazurka Dąbrowskiego”. Hołd poległym w walce o niepodległość Rzeczypospolitej parafianom oddał również poczet sztandarowy w składzie: Krystian Błaszkowski, Emilia Stróżyńska i Patrycja Wujczak. W tej części uroczystości wzięli również udział żytowiecki proboszcz ksiądz Jacek Toś oraz radny i sołtys Żytowiecka p. Stanisław Machowski.
Kolejna część obchodów stulecia odzyskania przez naszą Ojczyznę niepodległości miała już miejsce w sali gimnastycznej i trwała od godziny 12.04 do 13.27. Poprowadziła ją przewodnicząca samorządu uczniowskiego Karolina Zimlińska. Po wprowadzeniu sztandaru uczniowie, nauczyciele oraz pracownicy niepedagogiczni po raz kolejny odśpiewali hymn państwowy.
Przez kolejne siedem minut zebrani w sali gimnastycznej uczestnicy uroczystego apelu z okazji stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości wysłuchali okolicznościowej prelekcji wygłoszonej przez nauczyciela historii p. Krzysztofa Blandziego. Prelegent przedstawił najistotniejsze czynniki, które przyczyniły się do odzyskania po stu dwudziestu trzech lat niepodległości przez naszą Ojczyznę, wspominając również najważniejszych architektów odrodzenia Rzeczypospolitej: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego oraz Ignacego Jana Paderewskiego.
W następnej części uroczystości swoje talenty aktorskie w programie artystycznym nawiązującym do Narodowego Święta Niepodległości zademonstrowało dziesięcioro gimnazjalistów: Tobiasz Balcer, Joanna Dudkiewicz, Mateusz Karpiński, Laura Katarzyńska, Oskar Majewski, Kornelia Markowska, Patryk Musielak, Kacper Sierleja, Sandra Szczepaniak i Karol Wawrzynowicz. Z kolei szkolne chórzystki z klas czwartych, piątych, szóstej, siódmej i ósmej brawurowo wykonały trzy pieśni patriotyczne: „Marsz Pierwszej Brygady”, „Piechotę” oraz wykonywaną przez dziesięciolecia przez Jana Pietrzaka „Żeby Polska”.
Podczas kulminacji szkolnych obchodów stulecia odzyskania niepodległości przez naszą Ojczyznę przeprowadzono oraz rozstrzygnięto kilka interesujących konkursów. Uczniowie klas pierwszych, drugich i trzecich wzięli udział w konkursie muzycznym polegającym na zaśpiewaniu utworu o tematyce patriotycznej. Podopieczni p. Karoliny Duda-Małysiak z klasy I a zaśpiewali piosenkę zatytułowaną „Co to jest niepodległość”. Ich rówieśnicy z klasy I b, wraz z wychowawczynią p. Ewą Łuczak, zaprezentowali publiczności utwór zatytułowany „Płynie Wisła, płynie”. Drugoklasiści wzruszyli publiczność wykonaniem piosenki noszącej tytuł „Jesteśmy Polką i Polakiem”. Uczniowie klasy trzeciej natomiast zaśpiewali piosenkę pt. „Przybyli ułani pod okienko”. Złożone z pozostałych nauczycieli jury zdecydowało, że laureatami konkursu zostali uczniowie klasy I b.
Kolejny konkurs polegał na recytacji wiersza o charakterze patriotycznym. Swoje umiejętności recytatorskie zaprezentowało dziesięcioro uczniów: Amelia Bartlewska i Nina Polaszek z klasy IV a, Julia Kurasiak z klasy IV b, Zuzanna Jesiak z klasy V a, Jagoda Kędzia z klasy V b, Michalina Lis oraz Wiktoria Pakosz z klasy VI, Patrycja Kluczyk z klasy siódmej, ośmioklasista Dawid Mikołajczak oraz gimnazjalistka Kornelia Markowska. Tym razem to samo jury zadecydowało, że laureatką konkursu została Kornelia Markowska, która zaprezentowała publiczności wiersz zatytułowany „11 listopada”. Na drugim miejscu uplasowała się Zuzanna Jesiak, a na trzecim Patrycja Kluczyk.
Uczniowie najmłodszych klas wzięli również udział w konkursie plastycznym zatytułowanym „Polska – nasza Ojczyzna”. Podczas piątkowej uroczystości nastąpiło rozstrzygnięcie konkursu. Zdaniem jury najładniejszą pracę plastyczną wykonała Nikola Serwatka z klasy I a. Drugie miejsce przypadło Zuzannie Kozłowskiej z klasy I b.
Uczniowie starszych klas szkoły podstawowej oraz gimnazjaliści wzięli z kolei udział w konkursie polegającym na jak najlepszym przebraniu się w postać historyczną żyjącą w czasach odzyskiwania przez naszą Ojczyznę niepodległości. Tym razem publiczności zaprezentowało się ośmiu uczniów: Borys Gunia z klasy IV a jako Gabriel Narutowicz, Damian Krzyżyński z klasy IV b jako Józef Piłsudski, piątoklasista Szymon Dudziak jako Józef Haller, reprezentant klasy IV b Michał Staśkiewicz w roli Władysława Sikorskiego, Adrian Balcerowiak z klasy szóstej jako Roman Dmowski, siódmoklasista Piotr Romek w roli Wincentego Witosa, Kacper Konatowski z klasy ósmej jako Ignacy Jan Paderewski oraz gimnazjalista Mateusz Karpiński jako Ignacy Daszyński. Zdaniem jury najlepsze przebranie zaprezentował publiczności przebrany za marszałka Józefa Piłsudskiego czwartoklasista Damian Krzyżyński.
Podczas uroczystej akademii uświetniającej szkolne obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości rozstrzygnięto również przygotowany przez nauczycielki uczące matematyki konkurs „100 zadań dla Niepodległej” oraz podsumowano udział szkoły w ogólnopolskiej akcji Im proud to be Polish – 100 kartek na 100-lecie niepodległości.
Odbywający się w dniach 7-8 listopada bieżącego roku przez nauczycielki matematyki p. Barbarę Górską, p. Sylwię Haremza i p. Annę Piasecką szkolny konkurs matematyczny „100 zdań dla Niepodległej” miał na celu przede wszystkim rozwijanie i utrwalanie wiedzy oraz umiejętności matematycznych. Konkurs przeprowadzony został oddzielnie dla każdego poziomu klas, a uczniowie rozwiązując zadania elektronicznie, sami decydowali o ich ilości. O kolejności zajętego miejsca decydowała suma uzyskanych punktów. Jak się okazało, w zmaganiach matematycznych wzięło udział czterdzieścioro czworo uczniów. Siedemnaścioro spośród nich rozwiązało sto zadań. Laureatem konkursu został Patryk Dudkiewicz z klasy szóstej. Na drugim miejscu uplasował się siódmoklasista Kacper Pakosz. Trzecie miejsce ex aequo zajęły Wiktoria Antkowiak i Patrycja Wujczak (obie z klasy siódmej). Za najlepszy wynik uzyskany w klasie wyróżniona została gimnazjalistka Karolina Zimlińska.
Nauczycielka języka angielskiego p. Anna Dominiak podsumowała z kolei udział naszej szkoły w ogólnopolskiej akcji zatytułowanej Im proud to be Polish – 100 kartek na 100-lecie niepodległości. Żytowieccy uczniowie wysłali dziewięćdziesiąt dziewięć kartek do szkół znajdujących się na terenie całej Polski. W zamian nasza szkoła także otrzymała przepiękne kartki z życzeniami dla naszej Niepodległej Ojczyzny. Odbywająca się w sali gimnastycznej uroczystość stała się doskonałą okazją do wręczenia nagród uczniom, którzy wykonali najładniejsze kartki. Zwycięzcą akcji został Jacek Stróżyński z klasy szóstej. Na drugim miejscu uplasował się Karol Paterczyk, a na trzecim Katarzyna Rosik (oboje również z klasy szóstej). Wyróżnienia otrzymali Dawid Mikołajczak z klasy ósmej, Oliwier Dudka z klasy szóstej oraz Joanna Dudkiewicz z klasy trzeciej gimnazjum.
Kulminacyjne, szkolne obchody stulecia odzyskania przez naszą Ojczyznę niepodległości zakończyły się odśpiewaniem hymnu szkoły oraz wyprowadzeniem sztandaru.
Nasi ojcowie i pradziadowie skutecznie walczyli o odzyskanie niepodległości przez nasza Ojczyznę. Ich działalność, walka oraz przelana krew stały się naszym dziedzictwem. Klęski i zwycięstwa naszego narodu są i muszą być w nas. Warto żyć, uczyć się i pracować dla Niepodległej Ojczyzny.
Tekst i foto: Krzysztof Blandzi